İsimlerin 4 hali var. Dativ ve Akkusativ’de onlardan ikisi. Bu konu Artikeller ile ilgilidir. Sayfanın en altında dativ akkusativ farklarını anlatan birçok örnek cümle bulacaksınız.
Akkusativ ve Dativ, Almanca’da bir ismin (Nomen) veya zamirin (Personalpronomen) görevini belirtmek için kullanılan iki farklı dilbilgisi durumudur.
- Akkusativ, bir cümlenin içindeki bir ismin veya zamirin nesne görevini belirtmek için kullanılır. Örneğin, “Ich kaufe einen Apfel.” (Bir elma satın alıyorum) cümlesinde “einen Apfel” (bir elma) kelimesi akkusativdir.
- Dativ ise, bir cümlenin içindeki bir ismin veya zamirin dolaylı nesne görevini belirtmek için kullanılır. Örneğin, “Ich gebe meinem Freund ein Geschenk” (Arkadaşıma bir hediye veriyorum) cümlesinde “meinem Freund” (arkadaşıma) kelimesi dativdir.
Akkusativ ve Dativ arasındaki fark, bir ismin veya zamirin cümlenin içindeki görevine bağlıdır. Akkusativ, bir ismin veya zamirin doğrudan nesne olduğu durumlarda kullanılırken, Dativ, bir ismin veya zamirin dolaylı nesne olduğu durumlarda kullanılır.
Akkusativ ve Dativ Soruları:
Akkusativ (i Hali veya Belirtme Hali / Dolaysız nesne): den, das, die, einen, ein, eine, keinen, kein, keine
Dativ (e-Hali / Dolaylı nesne): dem, der, den …n, einem, einer, keinem, keiner
- 👥 Kişilere: wem: kime
- 🚩Konum/durum: wo: nerede, neresi
En aşağıda daha fazla örnek bulacaksınız ancak buraya da Dativ Akkusativ farkını görmeniz için basit örnekler yazıyorum:
die Küche (mutfak):
- Wo sorusu ile Dativ bulunur: Ich bin in der Küche. (Mutfaktayım.)
- Wohin sorusu ile Akkusativ bulunur: Ich gehe in die Küche. (Mutfağa gidiyorum.)
das Auto (araba):
- Wo sorusu ile Dativ bulunur: Ich sitze im Auto. (Arabada oturuyorum.)
- Wohin sorusu ile Akkusativ bulunur: Ich gehe zum (zu dem) Auto. (Arabaya gidiyorum.)
das Bad (banyo):
- Wo sorusu ile Dativ bulunur: Ich bin im Bad. (Banyodayım.)
- Wohin sorusu ile Akkusativ bulunur: Ich gehe ins (in das) Bad. (Banyoya gidiyorum.)
Spanien (İspanya): (Bu artikelsiz bir ülkedir. Artikeli olan ülkeler için bakınız: Artikeli olan ülkeler)
- Woher sorusu ile Dativ bulunur: Ich komme aus Spanien. (İspanya’dan geliyorum.)
- Wo sorusu ile Dativ bulunur: Ich bin in Spanien. (İspanya’dayım.)
- Wohin sorusu ile Akkusativ bulunur: Ich fliege nach Spanien. (İspanya’ya uçuyorum.)
neben dir (yanında): (Bkz: Edat)
- Wohin sorusu ile Akkusativ bulunur: Ich setze mich neben dich. (Yanına oturuyorum.)
- Wo sorusu ile Dativ bulunur: Ich sitze neben dir. (Yanında oturuyorum.)
der Fenster (pencerede):
- Wo sorusu ile Dativ bulunur: Ich stehe am (an dem) Fenster. (Pencerede duruyorum.)
- Wohin sorusu ile Akkusativ bulunur: Ich gehe zum (zu dem) Fenster. (Pencereye gidiyorum.)
nach Hause (eve):
- Wohin sorusu ile Akkusativ bulunur: Ich fahre nach Hause. (Eve gidiyorum.)
- Wo sorusu ile Dativ bulunur: Ich bin zu Hause. (Evdeyim.)
- Woher sorusu ile Dativ bulunur: Ich komme von zu Hause. (Evden geliyorum.)
der Garten (bahçe):
- Wo sorusu ile Dativ bulunur: Ich spiele im (in dem) Garten. (Bahçede oynuyorum.)
- Wohin sorusu ile Akkusativ bulunur: Ich gehe in den Garten. (Bahçeye gidiyorum.)
vor der Tür (kapının önünde):
- Wo sorusu ile Dativ bulunur: Ich stehe vor der Tür. (Kapının önünde duruyorum.)
- Wohin sorusu ile Akkusativ bulunur: Ich gehe vor die Tür. (Kapının önüne gidiyorum.)
das Auto (arabadan):
- Woher sorusu ile Dativ bulunur: Ich steige aus dem Auto. (Arabadan iniyorum.)
- Woher sorusu ile Dativ bulunur: Ich hole es aus dem Auto. (Onu arabadan alıyorum.)
das Auto (arabaya):
- Wohin sorusu ile Akkusativ bulunur: Ich lege es ins (in das) Auto. (Onu arabaya koyuyorum.)
der Laden (dükkan):
- Woher sorusu ile Dativ bulunur: Ich komme aus dem Laden. (Dükkanından çıkıyorum.)
- Wohin sorusu ile Akkusativ bulunur: Ich gehe in den Laden. (Dükkana giriyorum.)
der Tisch (masada):
- Wo sorusu ile Dativ bulunur: Ich sitze am (an dem) Tisch. (Masada oturuyorum.)
- Wohin sorusu ile Akkusativ bulunur: Ich setze mich an den Tisch. (Masaya oturuyorum.)
Dativ ve Akkusativ Öncelik Durumları
Almanca’da Dativ ve Akkusativ öncelik durumları şöyle (Görsel):
Eğer bir cümle de hem Akkusativ hem Dativ nesne varsa ve ikisi de isim olursa.
Ich schenke meiner Schwester einen Ring. Önce Dativ Sonra Akkusativ yer alır.
Ich schenke ihr (Dativ) einen Ring. Ich schenke ihn (Akkusativ) meiner Schwester.
Eğer biri zamirse önce zamir gelir.
Ich schenke ihn (Akkusativ) ihr (Dativ). ikisi de zamirse önce Akkusativ gelir.
Akkusativ hal (doğrudan), bir eylemi yapmakta olan nesnenin kim olduğunu ifade etmek için kullanılır. Yani eylemi gerçekleştiren kişinin nesne olarak etkilediği kişi veya şeyi ifade eder.
- Örneğin “Ich sehe den Mann” (Ben adamı görüyorum) cümlesinde “den Mann” (adam) Akkusativ haldedir ve eylemi gerçekleştiren kişi olan “Ich” (ben) Nominativ tarafından doğrudan etkilenmektedir.
Dativ hal (dolaylı) ise bir eylemi yapmakta olan nesnenin nerede olduğunu veya kiminle olduğunu ifade etmek için kullanılır. Yani eylemi gerçekleştiren kişinin nesnenin nereye yapıldığını veya neye yapıldığını ifade eder.
- Örneğin “Ich gebe dem Mann das Buch” (Ben adamın kitabını veriyorum) cümlesinde “dem Mann” (adam) Dativ haldedir ve eylem olan “vermek” (geben) nereye yapıldığını ifade eder.
Aşağıya Türkçe ve Almanca dillerinde akkusativ ve dativ hal kullanımını gösteren örnek tabloları ekledim:
| Türkçe | Almanca |
|---|---|
| Ben kitabı okuyorum. | Ich lese das Buch. (Akkusativ) |
| Ben arkadaşıma kitap veriyorum. | Ich gebe meinem Freund das Buch. (Dativ) (Akkusativ) |
Ayrıca zamirleri kısaltabiliyoruz. İşte kısa hali için örnekler;
| Hali | Türkçe | Almanca |
|---|---|---|
| Akuativ | Okuyorum. | Ich lese es. |
| Datif+Akkusativ | (Onu) arkadaşıma veriyorum. | Ich gebe es meinem Freund. |
Personalpronomen (Kişi Zamirleri) Dativ & Akkusativ
Burada da Akkusativ ve Dativ ile ilgili Almanca Şahıs Zamirleri var.
Hem Akkusativ hem Dativ Alan Fiiller (Wichtige Verben mit Akkusativ und Dativ)
| Almanca | Türkçe Açıklama |
|---|---|
| anbieten | teklif etmek; sunmak |
| bezahlen | ödemek |
| bestellen | sipariş vermek |
| bringen | getirmek |
| empfehlen | önermek |
| erklären | açıklamak |
| erzählen | anlatmak |
| geben | vermek |
| holen | getirmek; almak |
| kaufen | satın almak |
| kochen | pişirmek; yemek yapmak |
| leihen | ödünç almak |
| liefern | teslim etmek |
| mitbringen | getirmek; beraber getirmek |
| renovieren | yenilemek; restore etmek |
| reparieren | tamir etmek |
| reservieren | rezervasyon yapmak |
| sagen | söylemek |
| schenken | hediye vermek |
| schicken | göndermek |
| schneiden | kesmek |
| schreiben | yazmak |
| servieren | servis yapmak; sunmak |
| verkaufen | satmak |
| wünschen | dilemek |
| zeigen | göstermek |
Akkusativ ve Dativ Alan Fiillere Örnek Cümleler
- Darf ich Ihnen einen Tee anbieten? (Size bir çay teklif edebilir miyim?)
- Er hat uns die Getränke bezahlt. (Bize içecekleri ödedi.)
- Er hat uns Kaffee bestellt. (Bize kahve sipariş etti.)
- Bitte bringen Sie mir einen Kaffee. (Lütfen bana bir kahve getirin.)
- Ich kann Ihnen ein Restaurant empfehlen. (Size bir restoran önerebilirim.)
- Können Sie mir das Problem erklären? (Bana bu sorunu açıklayabilir misiniz?)
- Meine Oma hat uns immer schöne Geschichten erzählt. (Büyükannem bize her zaman güzel hikayeler anlatırdı.)
- Bitte geben Sie mir die Rechnung. (Lütfen bana -bu- hesabı verin.)
- Er holt uns die Getränke. (Bize içecekleri getiriyor.)
- Ich möchte meinem Sohn einen Laptop kaufen. (Oğluma bir dizüstü bilgisayar almak istiyorum.)
- Wer kocht uns heute das Mittagessen? (Bugün öğle yemeğimizi kim yapacak?)
- Sie hat ihm ein Buch geliehen. (Ona bir kitap ödünç verdi.)
- Die Firma liefert uns die Möbel am Freitag. (Şirket cuma günü bize mobilyaları teslim edecek.)
- Sie bringen ihm aus dem Urlaub ein Souvenir mit. (Ona tatilden bir hatıra getiriyorlar.)
- Wir renovieren unseren Freunden die Wohnung. (Arkadaşlarımızın evini yeniliyoruz.)
- Die Werkstatt kann uns das Auto erst nächste Woche reparieren. (Tamirhane aracımızı ancak gelecek hafta tamir edebilir.)
- Bitte reservieren Sie uns einen Tisch für 21:00 Uhr. – Lütfen bize saat 21:00 için bir masa ayırtın.)
- Hast du ihm die Neuigkeit gesagt? (Ona haber verdin mi?)
- Sie schenkt ihrem Vater eine Krawatte. (Babasına bir kravat hediye ediyor.)
- Könnten Sie uns bitte Informationen schicken? (Bize lütfen bilgi gönderebilir misiniz?)
- Der Friseur hat ihr die Haare super geschnitten. (Kuaför saçlarını harika kesmiş.)
- Sie schreibt ihm eine E-Mail. (Ona bir e-posta yazıyor.)
- Sie servieren ihren Gästen Kaffee und Kuchen. (Misafirlerine kahve ve pasta servis ediyorlar.)
- Er verkauft seinem kleinen Bruder seinen alten iPod. (Küçük kardeşine eski iPod’unu satıyor.)
- Ich wünsche dir viel Glück! (Sana bol şans dilerim!)
- Die Frau zeigt ihnen die Sehenswürdigkeiten in der Stadt. (Kadın, onlara şehirdeki görülmeye değer yerleri gösteriyor.)
Almanca Öğrenmek ABC Kadar Kolay! 🇩🇪
Ücretsiz konu anlatımları, pratik alıştırmalar ve eğlenceli derslerle Almancanı geliştir. AlmancaABC ‘de videolar, A1, A2, B1 konu anlatımları, kelime listeleri ve Almanca öğrenmek için ihtiyacın olan her şey seni bekliyor!
Hemen takip et, değişimi fark et!
Sie bringt die Kinder in die Schule. Cümlesindeki in die Schule’nin neden Dativ olamadigini anlamadim. Bu konuda nasıl bir düşünme yöntemi geliştirebilir. Yada nasıl düşünmem gerekir. Teşekkürler.
Merhaba Burhan Bey,
Bu son derece yerinde ve önemli sorunuz için içtenlikle teşekkür ederiz. Almancada yönelme (Akkusativ) ve bulunma (Dativ) durumları arasındaki farkı anlamak, dilin temelini kavramak için çok önemlidir.
Bu tür cümlelerde düşünme yönteminiz şu olmalı: Fiile doğru soruyu sormak.
Sizin cümlenizde fiil "bringt" (götürüyor). Soru soralım:
"Çocukları nereye götürüyor?" → "in die Schule" (Okula doğru).
Cevap bir hareket bildirdiği için "in" edatı burada Akkusativ alır.
Eğer cümle sabit bir konumu bildirseydi, Dativ olurdu:
"O nerede?" → "Sie ist in der Schule." (O, okulda.)
Bu basit "Nereye?" ve "Nerede?" ayrımını kullanarak bu konudaki birçok karışıklığı çözebilirsiniz. Bu değerli soru için tekrar teşekkür ederiz.
Saygılarımızla,
AlmancaABC Ekibi
Merhaba, öncelikle anlatımı örneklerle pekiştirdiğiniz için teşekkür ediyorum. Benim iki sorum olacaktı;
1- "Könnten Sie uns bitte Informationen schicken" ve "Sie servieren ihren Gästen Kaffee und Kuchen" örneklerinde isimler neden artikel almamış acaba?
2-Der Friseur hat ihr die Haare super geschnitten. Bu cümlenin yapısını oturtamadım muhtemelen Türkçe düşündüğümden ama ihr yerine akkusativ formda sie gelmeli ya da ihre Haare olmalı gibi geliyor. .
*Der Friseur hat sie die Haare super geschnitten oder Der Friseur hat ihre Haare super geschnitten.
Açıklayabilirseniz sevinirim.
Merhaba Cansu Hanım,
Detaylı ve harika sorularınız için çok teşekkür ederiz. Bu tür sorgulamalar, konunun derinlemesine anlaşılması için çok önemlidir.
Sorularınızı sırasıyla cevaplayalım:
1. Artikelsiz Kullanım Hakkında: Haklısınız, Almancada bazı isimler artikel almaz. Özellikle sayılamayan isimler (Kaffee, Kuchen) veya çoğul isimler (Informationen) genel bir anlamda kullanıldığında belirsiz artikel ("ein/eine") almazlar. Bu konuyla ilgili daha fazla detayı ve çoğul isimlerin Dativ‘deki durumunu aşağıdaki yazımızda bulabilirsiniz:
➡️ Almanca İsmin Halleri: Dativ (Yönelme Hali)
2. "ihr die Haare" Yapısı Hakkında: Bu yapı, Almancada Dativ ve Akkusativ‘in birlikte kullanımının en güzel örneklerinden biridir. Cümleyi daha iyi anlamak için şahıs zamirlerinin (Personalpronomen) ve iyelik sıfatlarının (Possessivartikel) çekimlerini hatırlamak gerekir.
Gördüğünüz gibi her ikisi de doğrudur ve aynı anlama gelir. İlk cümlede eylemin "kime" yapıldığı (ona), ikincisinde ise "neyin" kesildiği (onun saçı) vurgulanır. Bu iki önemli yapı arasındaki farkı daha iyi anlamak için ilgili tabloları inceleyebilirsiniz:
➡️ Almanca İyelik Sıfatları (Possessivartikel)
Umarız bu açıklamalar konuyu netleştirmiştir. İlginiz için tekrar teşekkür ederiz.
Saygılarımızla,
AlmancaABC Ekibi
"Bu cümlede, “ihr” (ona – dativ halinde) sahiplik zamiri olarak değil, dolaylı nesne olarak kullanılmıştır" demişsiniz ben de bu bağlamda düşündüğümden sie(onu) demiştim. Bu kısmı açıklar mısınız? Dativ daha çok e/a de/da de/dan gibi yönelişleri ifade etmiyor mu? dativin olaylı nesne olarak kullanımı derken örneklerle ve akkusativ dolaylı anlatım karşılaştırmasıyla açıklayabilirseniz sevinirim. Teşekkürler.
Wir spielen mit den Katzen. Cümlesinde mit dativdi neden den oldu acaba? Spielen den dolayı mı? O zaman prepositionlara bakmayıp hep verblere mi bakacağız akk dativ için? Cevaplarsanız çok sevineceğim, teşekkür ederim🌸🌞
Merhaba,
her ikisine de bakıyoruz.
Örnekte kedilerle oynuyoruz demişsiniz. Burada kedi değil kediler (çoğul) olmuş. Spielen kelimesine sözlükten bakınca akkusativ mi dativ mi olduğunu anlayabiliyoruz: (sich+A, Akk., für+A, gegen+A, an+D, in+D, um+A, auf+D, bei+D, neben+D, in+A, mit+D)
– die Katze: kedi (tekil isim)
– die Katzen: kediler (çoğul isim)
Sizin örnek içinde mit var. Bu "mit" daima kendisinden sonra gelen artikeli dativ yapar. Normalde sizin cümlede Akkusativ olacaktı. Ancak mit’in azizliğine uğramış.
tekil cümle için örnek: "mit" edat‘ı kendisinden sonra "die" artikelini "der" artikeline dönüştürür.
(sizin cümle) çoğul cümle için örnek: "mit" edatı yüzünden "die" çoğul artikeli "den"e dönüşüyor. (Ayrıca Gemitiv konusunda da bahsedildi, eğer kelime sonunda kendiliğinden gelen bir "n" harfi olmasaydı o zaman ekstra bir "n" harfini biz ekleyecektik.)
Merhaba,
Açıklamalarınız için çok teşekkürler.
"Meinem Kind ist schlecht" cümlesinde neden Dativ kullanılıyor? "Mein Kind ist schlect" diye yazılmasını beklerdim.
Teşekkürler
Sizden çalışıyorum. Başka sitelerden de çalışıyorum. Ama onların konu anlatımlarını anlamak için yine size dönüyorum. Emeğinize sağlık. Şuan almanyada almanca kursuna gidiyorum. Kursla tam uyumlusunuz. Özellikle sözlük muhteşem. Cümleler seviyeli. Herşeyi düşünmüşsünüz. Emeğinize sağlık.